Każdy, kto interesuje się tematyką zdrowego odżywiania, słyszał o piramidzie żywienia. Na samym jej szczycie znajdują się tłuszcze. Ekologiczne, są bardzo ważnym elementem zdrowej diety. Dlatego warto znać ich dobroczynny wpływ na nasze zdrowie.
Oleje roślinne to wyjątkowo zdrowe tłuszcze, ponieważ zawierają nienasycone kwasy tłuszczowe. Spożywane w odpowiedniej ilości chronią przed chorobami serca, nowotworami oraz są świetnym pokarmem dla mózgu. Mnogość wyboru przyprawia nas czasem o zawrót głowy. Który olej roślinny wybrać? Który ma najlepszy wpływ na nasze zdrowie? o Tym poniżej!
Który olej roślinny jest najlepszy?
Olej jest jednym z najbardziej odżywczych produktów spożywczych. Jego wartość energetyczna, w zależności od rodzaju surowca, sięga 900 lub więcej kilokalorii na 100 gramów. Jednocześnie prawie każda zdrowa dieta wymaga dodania do diety tłuszczów roślinnych. I to wcale nie jest paradoks. Niewielka ilość oleju w ogóle nie zaszkodzi talii, sprawi, że smak potraw będzie bardziej wyrazisty, a także przyniesie korzyści zdrowotne.
Korzyści zdrowotne olejów jadalnych
Liczne badania potwierdzają dobroczynne właściwości oleju roślinnego, a z prawie każdym nowym badaniem ich lista tylko się wydłuża. Faktem jest, że organiczne kwasy tłuszczowe są kluczowym składnikiem ludzkiego organizmu. Ich funkcje są różnorodne, a jednocześnie bardzo cenne. Co więcej, najłatwiej jest zapewnić ich wystarczające ilości do organizmu, właśnie dzięki zbilansowanej diecie zawierającej tłuszcze roślinne.
Ale który olej roślinny będzie najlepszy?
Każdy rodzaj oleju ma zarówno wspólne właściwości, jak i indywidualne cechy. W konsekwencji ich korzyści dla organizmu będą inne. Niektóre odmiany są nieocenionym magazynem witamin i cennych związków. Jeszcze inne mają zalety osobiste – na przykład zawierają substancję rzadką, ale ważną dla organizmu. Dlatego nie zaszkodzi zrozumieć te specyficzne cechy i ustalić, kto powinien dodać jaki olej do jedzenia.
Z punktu widzenia chemii każdy taki produkt jest kompleksem trójglicerydów kwasów tłuszczowych we frakcji ciekłej. W przewodzie pokarmowym rozkłada się na kwasy jedno-, wielonienasycone i nasycone. Uwalnia się tu również wiele innych substancji:
- witaminy;
- fosfolipidy;
- woski naturalne itp.
Główną cechą tłuszczów pozyskiwanych z nasion oleistych jest to, że są „właściwe”, tj. korzystne dla zdrowia. Przede wszystkim tłuszcz jest cennym źródłem energii. Jest składnikiem szybko i prawie całkowicie przyswajanym przez nasz organizm. Co więcej, takie tłuszcze są bezpieczne dla naczyń krwionośnych. O ile według badań, tłuszcze zwierzęce są w stanie wywoływać powstawanie blaszek cholesterolowych, o tyle ich roślinne odpowiedniki są nie tylko bezpieczne, ale także przydatne dla układu krążenia.
Jakie jeszcze są właściwości i zastosowanie bio olejów roślinnych?
Inną ważną funkcją takich olejków jest to, że biorą bezpośredni udział w tworzeniu nowych komórek w ciele i błonach komórkowych, które pełnią funkcję naturalnych mechanizmów obronnych. Innymi słowy, dodatek tłuszczów roślinnych do pożywienia, nie tylko aktywuje procesy podziału komórek, ale także wzmacnia powstające komórki.
Inne ważne korzystne właściwości tych produktów to:
- Normalizacja poziomu cholesterolu;
- aktywny udział w regulacji naturalnego metabolizmu tłuszczów;
- wyraźne właściwości przeciwutleniające;
- udział w syntezie aminokwasów;
- zmniejszenie negatywnego wpływu promieniowania.
Badania pokazują, że dobroczynne substancje, zawarte w oleju roślinnym, mają korzystny wpływ na pracę serca i całego układu krążenia. Dodatkowo zmniejszają prawdopodobieństwo rozwoju cukrzycy i nowotworów złośliwych, łagodzą stany zapalne itp. Jednocześnie, jak już zauważyliśmy powyżej, specyficzny skład bio oleju, sposób jego produkcji i inne warunki, znacząco wpływają na charakter i nasilenie takich korzystnych właściwości.
Po który olej roślinny sięgnąć?
Najwyższą koncentrację składników odżywczych wyróżnia olej uzyskany metodą pojedynczego tłoczenia na zimno, gdy surowiec nie jest narażony na działanie temperatur powyżej 40-45 stopni. W tym przypadku struktura kwasów tłuszczowych, witamin i innych składników zawartych w nasionach oleistych praktycznie się nie zmienia.
Ważna jest również metoda oczyszczania produktu końcowego. Od tego w dużej mierze zależą nie tylko właściwości, ale również smak i zapach olejków.
Oleje jadalne nierafinowane poddawane są jedynie czyszczeniu mechanicznemu, które usuwa fragmenty mączki i inne stosunkowo grube zanieczyszczenia. Dzięki tej metodzie filtracji wszystkie użyteczne właściwości pierwotnie tkwiące w naturze są całkowicie zachowane. Ponadto produkt nabiera bogatszego koloru, charakterystycznego smaku i aromatu. Za najbardziej przydatne uważa się nierafinowane tłuszcze roślinne. Jednocześnie zakres ich zastosowania jest węższy. Nie poleca się ich do smażenia i innych rodzajów obróbki cieplnej.
Odmiany rafinowane są dokładniej przetwarzane. Początkowo osiadają, po czym przechodzą wieloetapowy cykl czyszczenia. Rafinację można przeprowadzić metodami fizycznymi, chemicznymi i fizykochemicznymi. Wybór konkretnej techniki zależy od składu i czystości oryginalnego produktu, jego przeznaczenia oraz właściwości zanieczyszczeń. Z reguły, aby zmaksymalizować wynik, nie stosuje się jednej metody, ale zespół różnych wpływów. Oleje spożywcze, uzyskane w wyniku takiego oczyszczania, mają słaby zapach i smak, są przezroczyste i nie tworzą osadów. Nadają się do obróbki cieplnej, ponieważ nie palą się, nie pienią się, nie wytwarzają oparów.
Który olej roślinny jest najlepszy?
Najwyższą koncentrację składników odżywczych wyróżnia olej uzyskany metodą pojedynczego tłoczenia na zimno. Wówczas surowiec nie jest narażony na działanie temperatur powyżej 40-45 stopni. W tym przypadku struktura kwasów tłuszczowych, witamin i innych składników zawartych w nasionach oleistych praktycznie się nie zmienia.
Ważna jest również metoda oczyszczania produktu końcowego. Od tego w dużej mierze zależą nie tylko właściwości, ale również smak i zapach olejków.
Oleje nierafinowane — właściwości i zastosowanie
Oleje nierafinowane poddawane są jedynie czyszczeniu mechanicznemu, które usuwa fragmenty mączki i inne stosunkowo grube zanieczyszczenia. Dzięki tej metodzie filtracji, wszystkie użyteczne właściwości, pierwotnie tkwiące w naturze są całkowicie zachowane. Ponadto produkt nabiera bogatszego koloru, charakterystycznego smaku i aromatu. Za najbardziej przydatne uważa się nierafinowane tłuszcze roślinne. Jednocześnie zakres ich zastosowania jest węższy. Nie poleca się ich do smażenia i innych rodzajów obróbki cieplnej.
Oleje rafinowane — właściwości i zastosowanie
Odmiany rafinowane są dokładniej przetwarzane. Początkowo osiadają, po czym przechodzą wieloetapowy cykl czyszczenia. Rafinację można przeprowadzić metodami fizycznymi, chemicznymi i fizykochemicznymi. Wybór konkretnej techniki zależy od składu i czystości oryginalnego produktu, jego przeznaczenia oraz właściwości zanieczyszczeń. Z reguły, aby zmaksymalizować wynik, nie stosuje się jednej metody, ale zespół różnych wpływów. Olej uzyskany w wyniku takiego oczyszczania ma słaby zapach i smak, jest przezroczysty i nie tworzy osadów. Nadaje się do obróbki cieplnej, ponieważ nie pali się, nie pieni się, nie wytwarza oparów.
Oliwa z oliwek
Być może najpopularniejszy tłuszcz roślinny na świecie to własnie oliwa z oliwek. Jego historia sięga czasów starożytnych, kiedy nazywano je „płynnym złotem”, ze względu na swoje wybitne właściwości, a także cenę. Współczesne badania potwierdzają wysoką przydatność tego produktu dla zdrowia człowieka.
Najcenniejszą właściwością oliwy z oliwek jest wysoka zawartość kwasu oleinowego. Substancja ta bierze czynny udział w procesach metabolicznych. Pomaga także wzmocnić ściany naczyń krwionośnych. Zawiera również kwasy tłuszczowe omega-9, które pomagają normalizować ciśnienie krwi i poziom cholesterolu, co zmniejsza prawdopodobieństwo zachorowania na cukrzycę, otyłość i raka.
Oliwa z oliwek zawiera także kwas linolowy. Jego spożycie ma kluczowe znaczenie dla tworzenia nowych komórek i efektywnego metabolizmu lipidów oraz witaminy A, E, D i K.
Ważną cechą tego oleju jest możliwość obróbki cieplnej. Po podgrzaniu praktycznie nie tworzy szkodliwych związków, dzięki czemu doskonale nadaje się dla zwolenników PP i zdrowego trybu życia.
Olej sezamowy
Wytwarzany jest w technologii tłoczenia na zimno z surowego lub smażonego sezamu. W pierwszym przypadku uzyskany produkt ma jasnożółty odcień, słaby smak i aromat. Jeśli użyto smażonych nasion, to olej okazuje się ciemny, o bogatym słodkawym smaku i charakterystycznym zapachu.
Olej sezamowy zawiera dużą ilość składników odżywczych. Przede wszystkim są to: wapń, cynk i imponujący kompleks witamin.
Ta kompozycja zapewnia wyraźny korzystny wpływ na układ mięśniowo-szkieletowy i serce. Ponadto, od kilku tysięcy lat, znajduje szerokie zastosowanie w medycynie orientalnej.
Ze względu na rekordową, wśród wszystkich analogów, zawartość wapnia, olejek sezamowy polecany jest wszystkim, którzy mają problemy z kośćmi i stawami. Jego regularne stosowanie pomaga usuwać sole ze stawów i łagodzić podagrę. Olej sezamowy ma również pozytywny wpływ na tarczycę i poziom hormonów. Ta ostatnia okoliczność sprawia, że
Olej z pestek dyni
Ten produkt jest rekordzistą wśród wszystkich tłuszczów roślinnych, jeśli chodzi o zawartość cynku, „męskiego” pierwiastka niezbędnego do tworzenia testosteronu. Dlatego olej z pestek dyni znajduje się w zdecydowanej większości diet sportowych. Ponadto bio olej z pestek dyni zawiera również:
- Duże ilości selenu – silnego przeciwutleniacza;
- witamina F — cały kompleks niezbędnych kwasów tłuszczowych;
- witaminy B, C, P;
- fosfolipidy wchodzące w skład błon komórkowych.
Zakres dobroczynnych efektów, jakie daje regularne stosowanie oleju z pestek dyni, jest bardzo szeroki. Jest to profilaktyka impotencji i zapalenia gruczołu krokowego oraz ochrona wątroby, usuwanie stanów zapalnych i wiele innych.
Jednocześnie jest jednym z najdroższych olejów roślinnych, ponieważ jest wytwarzany głównie ręcznie.
Olej słonecznikowy
Najcenniejszym elementem w składzie oleju słonecznikowego jest lecytyna. Odgrywa ona niemal kluczową rolę w tworzeniu układu nerwowego i późniejszym utrzymaniu jego zdrowia. Substancja ta jest również bardzo skuteczna w przypadku anemii i stresu. Ponadto olej słonecznikowy zawiera bogaty kompleks witamin, garbniki, nienasycone kwasy tłuszczowe, inulinę, pierwiastki śladowe.
Olej kukurydziany
Kukurydziany olej po podgrzaniu nie pali się, nie pieni i praktycznie nie tworzy substancji rakotwórczych. Jest uważany za produkt dietetyczny i dlatego jest szeroko stosowany w dietach terapeutycznych i żywności dla niemowląt.
Olej kukurydziany jest szczególnie bogaty w witaminę E, która korzystnie wpływa na odporność człowieka i jest jednym z najskuteczniejszych i najszerzej przebadanych antyoksydantów. Witamina E jest również niezbędna do utrzymania zdrowego układu nerwowego.
Ponadto olejek ten zawiera dużo witaminy F – kompleksu niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych. Witamina F zwiększa odporność na choroby zakaźne i pomaga w normalizacji poziomu cholesterolu.
Zawiera także fosfatydy, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania mózgu oraz niacyna, która pomaga wzmocnić serce.
Olej musztardowy
Ma lekko ostry smak. Ten olejek zawiera:
- Pełną gamę witamin rozpuszczalnych w tłuszczach;
- glikozydy;
- substancje fitonobójcze;
- naturalny chlorofil;
- fitosterole i wiele innych składników.
Niektórzy eksperci nazywają olejek musztardowy „gotowym lekarstwem” ze względu na jego bogaty skład mikro- i makroelementów. W szczególności pod względem zawartości poszczególnych witamin jest kilkakrotnie wyższa niż słonecznika. Posiada również właściwości bakteriobójcze, dzięki czemu jest skutecznym środkiem zapobiegającym szerokiej gamie przeziębień.
Olej lniany
Najmniej wysokokaloryczny rodzaj tłuszczów roślinnych. Jest odpowiedni również dla tych, którzy chcą schudnąć. Główna wartość tego produktu tkwi w jak najszerszym zakresie dobroczynnego wpływu na organizm.
Olej lniany to dar natury, który odpowiada za:
- Eliminację toksyn i produktów rozpadu;
- Stymulację układu odpornościowego;
- Normalizację czynności wątroby;
- Zmniejszenie nasilenia zapalenia okrężnicy i zapalenia żołądka;
- Łagodzenie efektu przeczyszczający;
- Pozbycie się zgagi;
- Zwalczanie pasożytów.
Ten olejek zawiera tak cenne składniki jak:
- Kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6 (wyższe niż olej rybny);
- witaminy A, B, E, F i K;
- Tioproninę, która jest naturalnym przeciwutleniaczem. Według badań jest w stanie wiązać azotany w pokarmach roślinnych, a tym samym zmniejszać ich ryzyko dla zdrowia.
Olej lniany najlepiej spożywać na zimno. Po podgrzaniu zmienia swój smak i traci dużą część swoich dobroczynnych właściwości.
Olej sojowy
Ten produkt jest zasłużenie nazywany roślinnym analogiem oleju rybnego. To porównanie wynika z tego samego zestawu kwasów tłuszczowych, które mają wyraźny pozytywny wpływ na organizm. Należy jednak pamiętać, że lwia część nasion soi wykorzystywanych we współczesnym przemyśle spożywczym jest genetycznie modyfikowana. Zagrożenia dla zdrowia związane z takimi produktami nie zostały udowodnione, ale należy zachować ostrożność.
Olej cedrowy
Często nie należy do produktów spożywczych, ale do pełnowartościowych leków. Dzieje się tak za sprawą bardzo wysokiego stężenia kwasów tłuszczowych linolenowego i linolowego, a także witaminy E, w łatwo przyswajalnej formie. Przy regularnym stosowaniu oleju z orzeszków piniowych następuje ogólne wzmocnienie organizmu. Wzrasta także wytrzymałość psychiczna i odporność na stres.
Ponadto olej ten jest skuteczny w zwalczaniu szerokiego zakresu chorób przewodu pokarmowego, układu krążenia, różnych chorób skóry, wrzodów, miażdżycy, uszkodzeń wątroby i innych różnych problemów zdrowotnych.
Olej rzepakowy
W jego składzie stosunkowo niedawno naukowcy odkryli roślinny analog estradiolu — najaktywniejszego żeńskiego hormonu, zwanego także „hormonem gotowości do poczęcia”. Dlatego dodawanie tego oleju jest zalecane w profilaktyce „kobiecych” chorób, w tym raka piersi. Ponadto zawiera prawie referencyjną proporcję kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6.
