Celiakia, czyli choroba trzewna dzieci, jest coraz częściej diagnozowaną chorobą dziecięcą. Warto poznać objawy, przyczyny i metody leczenia, aby móc skutecznie pomóc swojemu dziecku. W artykule znajdziesz informacje na temat celiakii u różnych grup wiekowych oraz przykłady objawów, które mogą wystąpić u dzieci. Celiakia objawy u dzieci ma różne, warto poznać je bliżej. Warto w ogóle znać choroby dziecięce, aby szybko rozpoznać ewentualne objawy.
Objawy celiakii u dzieci w różnym wieku
Objawy celiakii u niemowląt
Celiakia u niemowląt zwykle objawia się po wprowadzeniu pokarmów zawierających gluten. Główne objawy celiakii u niemowląt to:
- ból brzucha,
- wzdęcia,
- zaburzenia wypróżnień (biegunka lub zaparcia),
- opóźnienie wzrostu i przyrostu masy ciała.
Objawy celiakii u przedszkolaków i uczniów
U starszych dzieci objawy mogą być bardziej zróżnicowane. Choroba trzewna dzieci często powoduje:
- bóle brzucha,
- biegunka lub zaparcia,
- apatia,
- spadek apetytu,
- niedobór witamin i minerałów,
- anemia.
Objawy celiakii u nastolatków
U nastolatków celiakia może objawiać się także jako:
- problemy ze wzrostem,
- opóźnienie dojrzewania płciowego,
- zmiany skórne (eliakia u dzieci objawy skórne).
Źródło: Vecteezy
Diagnostyka celiakii u dzieci
Badania laboratoryjne
W diagnostyce celiakii stosuje się różne badania laboratoryjne, które pozwalają na ocenę obecności przeciwciał oraz markerów charakterystycznych dla choroby. Główne badania stosowane w diagnostyce celiakii to:
- Badanie poziomu przeciwciał przeciwko tkance transglutaminazie (tTG-IgA). Jest to najczęściej wykonywane badanie w kierunku celiakii. Wysokie stężenie przeciwciał przeciwko tTG-IgA wskazuje na możliwość występowania celiakii.
- Badanie poziomu przeciwciał przeciwko deaminowanym peptydom gliadyny (DGP-IgA, DGP-IgG). To kolejne badania przeciwciałowe stosowane w diagnostyce celiakii, które mogą być pomocne szczególnie u dzieci poniżej 2 roku życia, u których test tTG-IgA może być mniej czuły.
- Badanie całkowitego stężenia immunoglobuliny A (IgA). Jest to badanie służące ocenie poziomu IgA we krwi. Niskie stężenie IgA może występować u osób z celiakią, ale również u osób z jej brakiem. Badanie to pomaga ocenić, czy wyniki testów tTG-IgA i DGP-IgA są wiarygodne.
Biopsja jelita cienkiego u dzieci
Biopsja jelita cienkiego u dzieci jest badaniem inwazyjnym, które pozwala ocenić stan błony śluzowej jelita cienkiego oraz obecność charakterystycznych zmian, takich jak zanik kosmków jelitowych. Badanie to jest wykonywane pod kontrolą endoskopu. Lekarz pobiera kilka próbek tkanki z różnych części jelita cienkiego, które następnie są analizowane przez patomorfologa.
Biopsja jelita cienkiego jest aktualnie uznawana za „złoty standard” w diagnostyce celiakii, ponieważ pozwala na bezpośrednią ocenę stanu błony śluzowej jelita. Jednak ze względu na inwazyjność procedury, badanie to jest zwykle wykonywane tylko w przypadku dzieci z wysokim prawdopodobieństwem występowania celiakii, opartym na wynikach badań przeciwciałowych oraz obecności objawów klinicznych.
Podsumowując, diagnostyka celiakii u dzieci obejmuje różne badania laboratoryjne, takie jak badania przeciwciał oraz badanie całkowitego stężenia immunoglobuliny A. W przypadku istotnych wskazań klinicznych, lekarz może zdecydować się na wykonanie biopsji jelita cienkiego, która pozwala na potwierdzenie lub wykluczenie celiakii.
Leczenie celiakii u dzieci
Leczenie celiakii u dzieci polega przede wszystkim na eliminacji glutenu z diety. Wprowadzenie diety bezglutenowej jest kluczowe, ponieważ pozwala na regenerację błony śluzowej jelita cienkiego, redukcję stanu zapalnego oraz ustąpienie objawów chorobowych. Poniżej przedstawiamy ważne aspekty związane z leczeniem celiakii u dzieci:
Konsultacja z lekarzem i dietetykiem
Przed wprowadzeniem diety bezglutenowej zaleca się konsultację z lekarzem specjalistą oraz dietetykiem. Lekarz może pomóc w potwierdzeniu diagnozy, monitorowaniu stanu zdrowia oraz dostosowaniu leczenia w zależności od potrzeb dziecka. Dietetyk może pomóc w opracowaniu indywidualnego planu żywieniowego, który uwzględnia potrzeby kaloryczne, witaminowe i mineralne dziecka, a także dostarcza informacji na temat produktów bezglutenowych i potencjalnych źródeł zanieczyszczenia glutenu.
Ścisłe przestrzeganie diety bezglutenowej
Dzieci z celiakią muszą przestrzegać diety bezglutenowej przez całe życie, unikając produktów zawierających gluten, takich jak pszenica, żyto i jęczmień. Istotne jest unikanie wszelkich produktów, które mogą zawierać gluten, nawet w śladowych ilościach, jak również dbanie o to, aby posiłki były przygotowywane w sposób bezpieczny dla dziecka z celiakią.
Edukacja żywieniowa i wsparcie emocjonalne
Rodzice powinni edukować dziecko na temat celiakii, uczyć je rozpoznawania produktów bezglutenowych oraz radzenia sobie z różnych sytuacjach społecznych związanych z jedzeniem. Dzieci mogą odczuwać smutek, złość lub frustrację z powodu konieczności przestrzegania diety bezglutenowej, dlatego ważne jest, aby rodzice byli dla nich wsparciem emocjonalnym i pomagali im zaakceptować swoją chorobę oraz nowy styl życia.
Monitorowanie stanu zdrowia
Regularne kontrole lekarskie są ważne w monitorowaniu stanu zdrowia dziecka z celiakią oraz sprawdzaniu, czy dieta bezglutenowa jest skuteczna. Lekarz może zlecić okresowe badania laboratoryjne, aby ocenić poziom przeciwciał oraz ogólny stan zdrowia dziecka.
Podsumowując, leczenie celiakii u dzieci polega na wprowadzeniu diety bezglutenowej oraz odpowiedniej edukacji żywieniowej. Ważne jest, aby rodzice współpracowali z lekarzem i dietetykiem, aby zapewnić dziecku właściwe wsparcie i dbać o jego zdrowie.
Wspieranie dziecka z celiakią
Ważne jest, aby rodzice wspierali dziecko z celiakią, ucząc je jak prawidłowo rozpoznawać produkty bezglutenowe oraz jak radzić sobie z różnymi sytuacjami, takimi jak jedzenie poza domem czy imprezy urodzinowe. Choroba trzewna dzieci jest ciężka, ale jak najbardziej możliwa do poradzenia sobie z nią.
Ważne jest, aby rodzice wspierali dziecko z celiakią, ucząc je jak prawidłowo rozpoznawać produkty bezglutenowe oraz jak radzić sobie z różnymi sytuacjami, takimi jak jedzenie poza domem czy imprezy urodzinowe. Choroba trzewna dzieci jest ciężka, ale jak najbardziej możliwa do poradzenia sobie z nią. Poniżej przedstawiamy kilka kluczowych aspektów, które pomogą rodzicom w efektywnym wspieraniu dziecka z celiakią:
Edukacja żywieniowa
Nauka rozpoznawania produktów bezglutenowych jest kluczowa dla dziecka z celiakią. Rodzice powinni uczyć się wraz z dzieckiem, jak czytać etykiety produktów oraz jak zidentyfikować ewentualne źródła zanieczyszczenia glutenu. Wiedza ta pozwoli na uniknięcie niepotrzebnego ryzyka spożycia glutenu oraz zapewnienie zdrowej diety.
Przygotowywanie bezpiecznych posiłków
Rodzice powinni dbać o to, aby posiłki przygotowywane w domu były bezpieczne dla dziecka z celiakią. Oznacza to zwracanie uwagi na potencjalne źródła zanieczyszczenia glutenu, takie jak wspólne używanie desek do krojenia czy sztućców. Przygotowywanie oddzielnych posiłków dla dziecka z celiakią oraz stosowanie przyrządów kuchennych dedykowanych jedynie do gotowania bezglutenowego może pomóc w uniknięciu kontaminacji.
Radzenie sobie z sytuacjami społecznymi
Dziecko z celiakią może napotkać trudności w sytuacjach społecznych, takich jak imprezy urodzinowe czy wyjścia do restauracji. Rodzice powinni nauczyć dziecko, jak radzić sobie w takich sytuacjach – na przykład, jak pytać o skład potraw, jak upewnić się, że posiłek jest bezglutenowy, czy jak uprzedzić gospodarzy imprezy o swojej diecie.
Wspieranie emocjonalne
Celiakia u dziecka może być wyzwaniem emocjonalnym dla dziecka, które może odczuwać smutek, złość lub frustrację z powodu konieczności przestrzegania diety bezglutenowej. Rodzice powinni być wsparciem emocjonalnym dla dziecka, pomagając mu zaakceptować swoją chorobę oraz zachęcając do otwartej komunikacji na temat swoich uczuć i doświadczeń.
Podsumowując, rodzice odgrywają kluczową rolę w wspieraniu dziecka z celiakią, zarówno w aspektach żywieniowych, jak i emocjonalnych. Poprzez edukację żywieniową, przygotowywanie bezpiecznych posiłków, radzenie sobie z sytuacjami społecznymi, wspieranie emocjonalne i budowanie sieci wsparcia, rodzice mogą pomóc dziecku z celiakią wiedzieć zdrowe i szczęśliwe życie.
