Artykuł partner.
Aminokwasy, określane często jako budulec białek, mają znacznie bardziej wszechstronną rolę w organizmie człowieka. Odpowiadają za wiele procesów zachodzących w ludzkim ciele, mogą regulować pracę narządów i układów. Czym dokładniej są aminokwasy, co to są aminokwasy egzogenne, endogenne czy aminokwasy BCAA? Jaka może być rola aminokwasów w organizmie człowieka?
Czym są aminokwasy?
Aminokwasy to organiczne związki chemiczne, kwasy α-amino karboksylowe. Naturalne aminokwasy białkowe i niebiałkowe odgrywają ważne role w ludzkim ciele. Należą jednocześnie do cennych składników odżywczych, gdyż część aminokwasów – aminokwasy egzogenne należy dostarczać do organizmu z zewnątrz. Na szczególną uwagę zasługują aminokwasy rozgałęzione, czyli te o rozgałęzionych łańcuchach bocznych. Zalicza się do nich leucyna, izoleucyna i walina, stanowiące około 35% aminokwasów w białkach mięśniowych.
Aminokwasy endogenne – syntezowane w organizmie aminokwasy
Aminokwasy endogenne należą do aminokwasów, które mogą być produkowane w organizmie człowieka. To na przykład kwas asparaginowy albo kwas glutaminowy. Należą do nich także tak zwane warunkowo niezbędne aminokwasy, które są syntetyzowane, ale często w niewystarczającej ilości.
Niezbędne aminokwasy egzogenne
Aminokwasy EAA, czyli Essential Amino Acids to grupa aminokwasów egzogennych, która musi być dostarczana z zewnątrz. Aminokwasy egzogenne nie są syntetyzowane w organizmie człowieka. Stąd też mogą pojawiać się niedobory niektórych aminokwasów, na przykład tych, których nie dostarczą białka niepełnowartościowe.
Źródła aminokwasów egzogennych
Zdrowa i zróżnicowana dieta to sposób na uzupełnianie aminokwasów egzogennych. Także aminokwasy warunkowo niezbędne mogą być dostarczane wraz z pożywieniem. Podstawowe źródła aminokwasów egzogennych to produkty pochodzenia zwierzęcego, produkty mleczne, produkty zbożowe oraz rośliny strączkowe.
Dobrym wyborem w wielu sytuacjach są także suplementy diety zawierające aminokwasy. Ich szeroki wybór można znaleźć na stronie producenta OstroVit: https://ostrovit.com/pl/menu/aminokwasy-18758.html. To odżywki dla sportowców, ale i osób aktywnych fizycznie, które chcą zadbać o optymalną podaż aminokwasów. Dobry suplement diety będzie zawierać optymalną kompozycję dobrze przyswajalnych składników odżywczych.
Rola aminokwasów w organizmie człowieka
Aminokwasy są podstawą dla budowy i funkcjonowania ciała ludzkiego. Ich rola jest wyjątkowo wszechstronna, obejmuje między innymi:
- uczestnictwo w syntezie białek – budulec białek, hamują katabolizm,
- regulowanie pracy ośrodkowego układu nerwowego,
- substraty do syntezy glukozy, produkcji glukozy z substancji niecukrowych,
- niezbędne do syntezy ciał ketonowych,
- odpowiedzialność za transport glukozy do czerwonych krwinek,
- udział w metabolizmie mięśni,
- wspomaga regenerację mięśni,
- reguluje poziom cukru,
- uczestniczy w produkcji hormonów,
- udział w produkcji kolagenu.
Z uwagi na różnorodne role, jakie odgrywają poszczególne aminokwasy, ich niedobory czy zaburzona ilość mogą przejawiać się na wiele sposobów.
