W wielu dziedzinach naszego życia bezpośrednio lub pośrednio spotykamy się z różnego rodzaju laboratoriami. Bezpośrednio możemy się z nimi zetknąć podczas wykonywania rutynowych badań medycznych, w szpitalach i innych punktach, gdzie takie działania, badania są niezbędne – np. podczas badania przydatności wody z przydomowej studni.
Pośrednio z laboratoriami spotykamy się każdego dnia
Puszczając wodę w kranie chcemy mieć pewność, że jest to czysta, sprawdzona i przebadana woda, woda, która będzie dla nas bezpieczna, idąc na zakupy do sklepu spożywczego możemy mieć pewność, że każdy produkt, po który sięgniemy na półkę jest przebadany i bezpieczny dla nas, mnożyć takie przykłady moglibyśmy w nieskończoność, powietrze, woda, ścieki, gleba… całe nasze otoczenie jest badane. Odrębną grup laboratoriów są tzw. laboratoria B + R, czyli badawczo rozwojowe, gdzie grupa wykwalifikowanych osób – laborantów, technologów, wynalazców stara się opracować nowe technologie, nowe urządzenia, takie, które wniosą w nasze życie nowe rozwiązania i wartości.
Laboratorium można pojmować w dwójnasób. Z jednej strony tej definicji można używać w odniesieniu do samego pomieszczenia lub budynku, w którym dokonuje się procesu badawczego, z drugiej zaś strony (w znacznie szerszym znaczeniu) można go używać do laboratorium wraz z całym personelem.
Personel laboratoryjny z wykorzystaniem różnego typu technik laboratoryjnych, badań i doświadczeń wykonują swoje zadania i prace eksperymentalne.
Technik laboratoryjnych jest bardzo wiele. Można je podzielić ze względu na obszar zastosowań np. stosowane przy rozdziale związków chemicznych (np. rektyfikacja, destylacja, liofilizacja, ekstrakcja, sublimacja, elektroforeza, chromatografia), przy syntezie związków chemicznych (np. technika próżniowa, technika Schlenkowa), techniki analityczne (takie jak metody chromatograficzne, metody spektroskopowe, metody absorpcyjne i emisyjne, optyczne, elektroanalityczne i wiele innych), techniki chemii fizycznej (analityczne, mechaniczne i inne), techniki medyczno-biologiczne (wiwisekcja, techniki in vivo i in vitro, hodowla komórkowa). Każda z powyższych technik mogłaby być opisana w oddzielnym artykule. Do każdej z nich wykorzystuje się specyficzne sprzęty, urządzenia, aparaturę. W większości z laboratoriów wykorzystuje się podstawowy sprzęt laboratoryjny, drobne naczynia i sprzęt szklany, porcelanowy, plastikowy (cylindry, zlewki, kolby, krystalizatory, biurety, pipety, szkiełka wkraplacze i wiele innych), Podstawowy sprzęt laboratoryjny powinien charakteryzować się odpornością na wykorzystywane środki chemiczne, wytrzymałością na zniszczenia i zmiany temperatury.
Niezależnie od wykorzystywanych urządzeń, aparatury i innych elementów laboratorium, ważne jest miejsce pracy, odpowiednie odporne meble ze specjalistycznym blatem oraz jeżeli jest to konieczne to należy laboratorium wyposażyć w dygestorium laboratoryjne – tzw. wyciąg, czyli miejsce, gdzie bezpiecznie można pracować podczas przeprowadzania reakcji chemicznych, których skutkiem może być powstanie substancji żrących, wybuchowych, charakteryzujących się brzydkim zapachem.
W każdym laboratorium niezależnie od jego przeznaczenia i technik w nim wykorzystywanych nieodzowny jest personel, laboranci, którzy swoją fachową wiedzą potrafią z jednej strony przeprowadzić dane doświadczenie do końca, a z drugiej wyciągnąć z niego odpowiednie wnioski i zaimplementować je do dalszych badań.