Sezon na kwiaty lawendy i przetwory z niej trwa nieprzerwanie już od dobrych kilkunastu lat. Popularne niegdyś zioło, często uprawiane w ogrodach i używane chętnie w gospodarstwie. Teraz wraca do łask i do naszych ogrodów.
Co wiemy o lawendzie
Pochodzi z rejonów morza Śródziemnego, w związku z czym może w naszym klimacie wymarzać, dlatego należy w chłodniejszych regionach okrywać ją warstwą liści i gałązką jedliny (zabezpiecza liście przed wywianiem). Sprzedawane w Polsce sadzonki są już zazwyczaj zahartowane i nie powinny przemarzać zimą, przynajmniej w południowej części kraju. Najlepiej jest zaopatrzyć się w sadzonki u ogrodnika albo w internetowych sklepach ogrodniczych prowadzonych przez polskich szkółkarzy.
Właściwości lawendy
Krzewinka wiecznie zielona o dużej zawartości olejków eterycznych, fenolokwasów, kumaryny, antocyjanów i flawonoidów. Jej przetwory mają działanie uspokajające, lekko nasenne i rozluźniające. Olejek z lawendy koi ból głowy, stosuje się go rozcierając po kilka kropel na skroniach.
Jak uzyskać wartościowy surowiec
Termin kwitnienia zależy w dużej mierze od rejonu kraju, pogody, zwykle zaczyna od połowy czerwca, a w niektórych rejonach trwa nawet do końca września. Obserwując przyrodę możemy się dowiedzieć najwięcej na temat jej funkcjonowania.
Także jeśli w danym momencie lawenda jest mocno oblatywana przez pszczoły i trzmiele to znak, że jest najbardziej bogata w olejki, pyłek i nektar, również wtedy czuć jej zapach z największej odległości. W tym czasie należy ściąć kwiaty z przeznaczeniem do kuchni.
Co można zrobić z lawendy
Oprócz tego, ze pięknie wygląda, lawenda jest też rośliną miododajną. Miód uzyskany z pól lawendowych ma wyczuwalny aromat tych kwiatów.
Syrop z lawendy
Wykonanie syropu z lawendy jest bardzo proste. Wystarczy przygotować syrop z plastra cytryny, równych porcji cukru i wody oraz taką samą ilość kwiatów lawendy, które należy połączyć i zostawić na kilka godzin aby składniki przeszły do roztworu. Następnie odciskamy go i przelewamy do butelek. Ten przepis nie wymaga pasteryzacji.
Syrop można pić rozmieszany z wodą, dodawać do aromatyzowania mas, ponczowania ciast rozcieńczając np. alkoholem. Wyśmienicie smakuje piwo z dodatkiem syropu z lawendy.
Mieszanka prowansalska
Lawenda jest jednym z podstawowych składników mieszanki ziół prowansalskich. Występuje w oryginalnej recepturze.
Lawenda w szafie
Nasze babcie znały ten sposób jako niezawodny na pozbycie się moli w szafach z ubraniami. Do wykonania skutecznego i naturalnego środka odstraszającego te owady należy w równych proporcjach wymieszać:
- rozdrobnioną lawendę;
- szyszki chmielu;
- kwiaty wrotyczu;
- tymianek/rozmaryn.
Następnie tą (suszoną) mieszanką wypełnić woreczki z cienkiej bawełny i powiesić między ubraniami. Nie tylko ochroni nasze ciuchy, ale też wypełni szafę pięknym zapachem. Suchy surowiec do tej mieszanki należy trzymać w szczelnie zamkniętym słoiku. Wsad woreczków wymieniamy co ok. pół roku.
