Artykuł partnera.
Konieczność stosowania odpowiedniej diety przez osoby z cukrzycą stanowi niezbędny element terapii. Wśród ograniczeń, z jakimi borykają się osoby z zaburzeniami wydzielania insuliny, jest konieczność ograniczania posiłków węglowodanowych, w tym także słodyczy i cukru. Słodziki, mające charakterystyczny, słodki smak nie wpływają na poziom glukozy we krwi i niewątpliwie mogą ułatwić komponowanie diety nie tylko zdrowej, ale i smacznej. Sacharyna to jedna z powszechnie wykorzystywanych substancji słodzących. Czy jest ona bezpieczna?
Jaka dieta jest zalecana w cukrzycy?
Jak wskazano w wytycznych Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego (PTD) odpowiednio skomponowany jadłospis, obok zastosowanych leków, stanowi podstawowy element terapii. Dla osób z cukrzycą, ale także insulinoopornością, zalecana jest dieta bogatoresztkowa o niskim indeksie glikemicznym. Warto podkreślić, że również kaloryczność diety osoby z cukrzycą jest bardzo ważna. Dzienna dawka energii powinna być dopasowana do celu diety, czyli np. redukcji masy ciała lub jej utrzymania.
Dieta zalecana osobom z cukrzycą powinna być skomponowana ze świeżej i nieprzetworzonej żywności, przede wszystkim warzyw, pełnoziarnistych produktów zbożowych, a w mniejszej ilości także owoców, nabiału, ryb czy chudego mięsa. W diecie szczególnie mile widziane są surowe lub krótko gotowane/pieczone warzywa, a także razowe produkty zbożowe takie jak pełnoziarniste pieczywo, brązowy makaron czy tzw. „grube” kasze np. kasza pęczak czy gryczana. Wszystkie te produkty dostarczają węglowodanów złożonych, czyli takich, których trawienie trwa dłużej. Co więcej, produkty te są zasobne w błonnik, który ogranicza wchłanianie składników odżywczych.
Słodziki w diecie cukrzyka
To, na co zwraca się szczególną uwagę w przypadku cukrzycy to ilość węglowodanów w diecie. Jednocześnie nie oznacza to, że wszystkie produkty będące źródłem węglowodanów są złe. Zgodnie z tym, co wspomniano wyżej, pacjentom z cukrzycą zaleca się spożywanie węglowodanów złożonych (np. obecne w kaszach, warzywach, makaronach razowych) i unikanie cukrów prostych i dodanych. Właśnie ten rodzaj cukru odpowiada za słodki smak naszej diety. Czy to oznacza, że słodkie przekąski są zakazane w diecie osoby z cukrzycą?
Niekoniecznie! Jak wskazują autorzy wytycznych PTD, w diecie osób z cukrzycą dopuszczalne jest spożywanie substancji słodzących w zastępstwie klasycznego cukru spożywczego. Co ciekawe, właśnie takie rozwiązanie może być szczególnie korzystne u osób, które mają nadwagę lub otyłość i ich celem jest redukcja masy ciała. Warto podkreślić, że w takiej sytuacji spożywane słodziki nie powinny być dodatkiem do diety. Ich zadaniem jest zastąpienie spożywania cukru i innych klasycznych produktów stosowanych do słodzenia np. miodu.
Sacharyna – co to za substancja?
Jednym z powszechnie wykorzystywanych słodzików jest sacharyna. Jest ona obecna w żywności wysokoprzetworzonej, napojach gazowanych bez cukru czy żywności dla sportowców. Sacharyna może także stanowić składnik żywności dla diabetyków, czyli dla cukrzyków. Dzięki temu, że cechuje się ogromną siłą słodzącą (jest 500 razy słodsza, niż cukier) doskonale zastępuje cukier. Nie dostarcza kalorii i nie wpływa na poziom glukozy we krwi. Dzięki temu nie wymaga wydzielania insuliny i nie zaburza glikemii.
Co więcej, sacharyna pozostaje stabilna do temp. 150 st. C, dzięki czemu może być wykorzystywana także do posiłków i przekąsek poddawanych krótkiemu ogrzewaniu. Jednocześnie to, na co warto zwrócić uwagę to fakt, że działa ona synergistycznie z innymi substancjami słodzącymi, co potencjalnie także zwiększa możliwości jej wykorzystania.
Czy sacharyna jest bezpieczna?
Zgodnie z danymi dostępnymi z badań toksykologicznych, sacharyna spożyta przez zdrową osobę dorosłą jest bezpieczna. Tę gwarancję bezpieczeństwa potwierdza EFSA, czyli Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności. Zdaniem EFSA każda zdrowa osoba dorosła może dziennie spożyć do 5 mg na kilogram masy ciała na dzień i nie przyczyni się to do żadnych negatywnych konsekwencji zdrowotnych.
Jednocześnie warto zwrócić uwagę, że sacharyna, mimo iż nie ulega przemianom w organizmie ludzkim, to ma zdolność do przenikania przez łożysko. Obecnie, nie dysponujemy badaniami na kobietach w ciąży, stąd nie jesteśmy w stanie określić wpływu sacharyny na rozwijający się płód. Nie zaleca się spożywania sacharyny przez kobiety w ciąży. Aby dowiedzieć się więcej na temat innych substancji słodzących, przejdź tutaj: https://www.empik.com/pasje/jaki-slodzik-jest-najzdrowszy,119230,a.
Podsumowując, substancje słodzące takie jak sacharyna mogą ułatwić komponowanie codziennej diety, zwłaszcza jeśli dla danej osoby z cukrzycą trudne jest wyeliminowane słodyczy, cukru lub słodkich napojów. Jednocześnie warto pamiętać, że włączenie słodzików nie zwalnia nas z konieczności przestrzegania zdrowej diety. Nadal należy pamiętać, aby przestrzegać jadłospisu zgodnego z zaleceniami, a w razie wątpliwości skonsultować się z doświadczonym dietetykiem diabetologicznym.
Bibliografia:
- Polskie Towarzystwo Diabetologiczne. Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę. Diabetologia praktyczna, 2020:6:1.
- Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej. Cukrzyca typu 2 – zalecenia i jadłospis. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH – Państwowy Instytut Badawczy. Dostęp online 21.01.2022.
- Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2019. Diabetologia Praktyczna 2019; 5:1. Polskie Towarzystwo Diabetologiczne, Via Medica.