Szparagi – właściwości odżywcze i sprawdzone przepisy na pyszne zielone szparagi!

Szparagi to zdrowe, zielone warzywa, które stanowią, jeden z pierwszych symboli wiosny. To zielone warzywo jest składnikiem wielu wiosennych dań. Spośród licznych odmian szparagów, do najbardziej popularnych zaliczane są białe, fioletowe oraz zielone. Świeży i nieco ziemisty smak szparagów to tylko jeden z powodów, dla których warto je pokochać. Przede wszystkim, szparagi są bogate w wartości odżywcze. Badania pokazują, że szparagi mają właściwości przeciwnowotworowe i przeciwzapalne. Szparagi to warzywa docenione przez najlepszych restauratorów. Pojawiają się w sezonowych kartach wielu restauracji, ciesząc podniebienie ich klientów. Poniższy artykuł pozwoli przybliżyć ich pochodzenie, korzyści związane z ich spożywaniem, a także propozycje ich podania.

Wartości odżywcze szparagów

O tym, że warto je jeść, wiedzieli już starożytni Grecy. Szparagi po raz pierwszy uprawiano w Grecji ponad 2500 lat temu. Historycy są zgodni co do tego, że smakowały one również starożytnym Rzymianom. Istnieje wiele odmian szparagów. Chociaż zielone należą do najpopularniejszych odmian, na straganach można spotkać także fioletowe oraz zielone. Fioletowe szparagi charakteryzują się słodszym smakiem, natomiast białe są nieco delikatniejsze niż ich zieloni kuzyni. Ponadto białe szparagi są w znacznej mierze uprawiane na terenie Francji. Biały kolor spowodowany jest sposobem uprawy. Białe szparagi bowiem, uprawiane są całkowicie pod ziemią. Chlorofil, który odpowiedzialny jest za zielony kolor, z uwagi na brak słońca nie rozwija się. Powyższe powoduje, że łodygi warzyw pozostają białe.

Wartości odżywcze poszczególnych odmian minimalnie różnią się od siebie. Najbardziej witaminowe są szparagi zielone. Zawierają w sobie więcej składników bioaktywnych, aniżeli odmiana biała czy fioletowa. Niemniej jednak szparagi to cenne źródło wielu dobroczynnych substancji. Mimo swojej niskiej kaloryczności są bogatym źródłem witamin, kwasów organicznych, aminokwasów, związków fenolowych czy flawonoidów. Szparagi zawierają w sobie wysokie stężenie kwasu foliowego, witaminy K, C, A oraz witaminy z grupy B. Nadto są bogate w składniki mineralne takiego jak cynk, żelazo, wapń czy magnez.

Właściwości szparagi zielone i białe

Szparagi wykazują właściwości:

• Przeciwnowotworowe.
• Przeciwzapalne.
• Przeciwstarzeniowe.
• Moczopędne.
• Oczyszczające.
• Wspomagające układ trawienny.
• Wspomagające pracę serca i układu krwionośnego.
  
• Wspierające rozwój układu nerwowego.
  

Szparagi wykazują silnie detoksykujące właściwości dzięki zawartym związkom glutationu. Powyższe sprawia, że szparagi chronią organizm przed niektórymi rodzajami nowotworów. Spożycie szparagów zmniejsza ryzyko rozwoju chorób serca oraz wysokiego ciśnienia krwi. Dzieje się tak za sprawą zawartej z nich asparaginie. Asparagina wykazuje silne właściwości moczopędne, co sprzyja oczyszczeniu organizmu ze zbędnych toksyn oraz eliminacji obrzęków. Co więcej, wysoka zawartość kwasu foliowego wspomaga procesu rozwoju komórek oraz układu nerwowego u płodu. Szparagi chronią układ trawienny, działając jako naturalny probiotyk. Szparagi to także cenne źródło błonnika, co pozwala na regulacje procesów trawiennych.

Powyższe sprawia, że warto wprowadzić szparagi do swojej diety.

Jakie szparagi są najlepsze? Jak kupować szparagi?

Jak wspomniano, zielone szparagi mają bardziej wyrazisty smak niż ich biali kuzyni. Są także miękkie i nie trzeba ich obierać przed gotowaniem. Co istotne, to właśnie w skórce zawarte są najważniejsze składniki mineralne oraz witaminy. Biała odmiana szparagów jest twardsza i wymaga pozbawienia skórki przed spożyciem. Niemniej jednak, wybierając szparagi, należy kupować te jędrne, gładkie o intensywnym kolorze. Szparagi pomarszczone oraz wyblakłe są stare. Szparagi podstarzałe mają zdrewniałą łodygę, a poddane wyginaniu łatwo się łamią.

Aby jak najdłużej szparagi zachowały swoją świeżość, należy przechowywać je w chłodnym miejscu. Nie można jednak dopuścić do ich przemoczenia i zawilgocenia.

Zastosowanie i przygotowanie szparagów

Szparagów nie należy podawać surowych. Przed przyrządzeniem należy je bardzo dokładnie oczyścić pod bieżącą wodą. W górnej części szparagów bardzo często zalega piasek czy też ziemia. Kolejno należy odciąć zdrewniałą część łodygi. Jest ona twarda i nie nadaje się do spożycia nawet po obróbce termicznej. Co istotne, białe szparagi koniecznie trzeba obrać!

Sezon na szparagi nie trwa długo, dlatego warto je jeść, gdy są w zasięgu ręki. O ile możemy kupić także mrożone szparagi, o tyle najlepiej smakują świeże i młode. 

Wśród licznych plusów jako minus z pewnością można wymienić cenę szparagów. Na początku sezonu za pęczek zapłacimy nawet 20 złotych, co przy cenie innych warzyw może wydawać się wygórowaną stawką. Nic bardziej mylnego. Bogate właściwości odżywcze szparagów, a także ich walory smakowe są warte każdej ceny. W sezonie, a w szczególności przy jego końcu, można natrafić na szparagi w atrakcyjnych promocyjnych cenach.

Wykorzystanie właściwości zielonych szparagów w kuchni

Najprostszą formą przygotowania szparagów w kuchni jest po prostu ich ugotowanie. Szparagi zielone mają oryginalny, lekko orzechowy posmak. To właśnie on sprawia, że warzywo jest niezwykle pożądane i nadaje potrawom niepowtarzalnego smaku. Aby ugotować szparagi, należy je oczyścić, odciąć końcówkę łodygi. Tak przygotowane szparagi wsadzamy do wrzącej wody. Na koniec można dodać odrobinę soli oraz soku z cytryny. Szparagi należy gotować krótko — około 5 minut, tak aby zachowały swoją jędrność i piękny zielony kolor.

Szparagi można jednak przyrządzić na wiele sposobów. O ile gotowane należą do najpopularniejszych, można je także grillować, smażyć czy też piec. Poniżej propozycję jak najefektywniej wykorzystać właściwości zielonych szparagów w kuchni.

Królewskie śniadanie z zielonymi szparagami

Tosty Croque Monsieur oraz Madame to klasyka kuchni francuskiej. Obie te kanapki różnią się od siebie dodatkiem jajka. W wersji „Madame” jajko symbolizuje kobiecy kapelusz, który układany jest na wierzch tosta. Jeśli marzysz o pysznym, wykwintnym śniadaniu, wcale nie musisz rezerwować stolika w restauracji, ani biletów lotniczych do Paryża. Poniższe tosty, z dodatkiem zielonych szparagów przygotujesz w zaciszu własnej kuchni. Domownicy z pewnością będą zachwyceni!

UWAGA! Poniższy przepis został nieco zmodyfikowany i odbiega od klasycznej wersji tostów.

Składniki dla dwóch osób:

• 4 kromki chleba tostowego,
• 8 plastrów serka camembert,
• 2 plastry szynki dojrzewającej,
• 4 łyżeczki musztardy Dijon,
• Szparagi — ilość wedle uznania,
• 2 jajka,
• Sok z cytryny/limonki,
• Sól i pieprz do smaku.

Sos beszamelowy:

• 1 łyżka mąki pszennej,
• 1 łyżka masła,
• 150 ml mleka,
• Gałka muszkatołowa.

Sposób przygotowania

1. W pierwszej kolejności nagrzej piekarnik do 180 stopni. W nim będziemy zapiekać tosty.
2. Szparagi należy umyć i dokładnie oczyścić. Odcinamy zdrewniałe końce. Szparagi należy ugotować w wodzie ze szczyptą soli. Będzie to około 5-8 minut.
3. Kolejno zabieramy się za przygotowanie sosu beszamelowego. Masło topimy w rondelki, dodajemy do niego łyżkę mąki. Chwilę podsmażamy. Do przygotowanej zasmażki stopniowo należy wlewać mleko, cały czas mieszając. Gdy sos jest gładki i gęsty, dodajemy odrobinę gałki muszkatołowej do smaku.
4. Czas na tosty. Układamy dwie kromki tostów obok siebie. Kromki należy posmarować sosem beszamelowym, ułożyć na nich po dwa plastry sera camembert i szynki dojrzewającej. Tak przygotowane tosty przykrywamy pozostałymi kromkami. Górę smarujemy beszamelem oraz musztardą. Na tosty należy ułożyć szparagi wraz z kolejnymi dwoma plastrami serka camembert.
5. Zapiekamy w piekarniku około 10 minut.
6. W międzyczasie przygotowujemy jajka w koszulce. Po jednym na tosta. Do garnka z gotującą się wodą dodajemy soku z cytryny lub limonki. Osobno w miseczce należy rozbić jajka, nie naruszając żółtka. Łyżką mieszamy wodę w garnku, tworząc wir. W sam środek wiru należy wrzucić delikatnie jajko. Jajko będzie gotowe po około 3 minutach.
7. Gotowe jajka układamy na podpieczonych tostach.
8. Podajemy i cieszymy się pięknym i pysznym śniadaniem.

W przypadku wersji wegetariańskiej należy, pominąć szynkę.

Makaron ze szparagami i krewetkami

Oto pyszny przepis na makaron z zielonymi szparagami. Dodane do dania krewetki sprawiają, że danie nabiera świeżości i nadmorskiego klimatu. Danie to przywodzi na myśl pierwsze oznaki lata. Prosty, a jednocześnie niecodzienny przepis zachwyci każdego.

Składniki dla dwóch osób:

• 200 gramów mrożonych krewetek,
• Połowa paczki szparagów,
• 120 gramów makaronu tagliatelle,
• 3 łyżki oliwy z oliwek,
• 2 ząbki czosnku,
• 1 łyżka masła,
• 125 ml białego wina,
• Garść natki pietruszki,
• 125 ml śmietanki 30%.

Przygotowanie

1. Krewetki należy rozmrozić, umyć oraz dokładnie oczyścić. W przypadku krewetek w pancerzach należy oczyścić je przed przygotowaniem.
2. Na patelni rozgrzej masło oraz dodaj drobno pokrojony czosnek. Wrzuć krewetki. Smaż około 2 minuty, a następnie zalej je winem. Gotuj do odparowania wina, około 3 minuty. Kolejno wlej śmietankę i zagotuj.
3. W międzyczasie należy umyć i oczyść przygotowane szparagi. Koniecznie odetnij zdrewniałe końce. Kolejno pokrój szparagi na mniejsze kawałki.
4. Makaron ugotuj zgodnie z instrukcją na opakowaniu. Kilka minut przed końcem gotowania dodaj do niej pokrojone szparagi. Po ugotowaniu makaronu oraz szparagów dodaj oliwę z oliwek.
5. Makaron wraz ze szparagami dodaj do śmietanowego sosu z krewetkami.
6. Wszystko posyp drobno posiekaną pietruszką.
7. Gotowe!

Sałatka z zielonymi szparagami, jajkiem i bazylią

Poniższa sałatka nadaje się jako lunch lub kolacja. Jest lekka, wiosenna i przede wszystkim niezwykle smaczna! Co więcej, w zależności od upodobań, można ją dowolnie modyfikować poprzez dodawanie lub pomijanie niektórych składników. Niemniej jednak pod żadnym pozorem nie pomijaj szparagów!

Składniki na dwie porcje:

• 1 główka sałaty masłowej,
• 250 g bobu (można użyć mrożonego),
• 1 pęczek zielonych szparagów,
• 4 jajka,
• 1 szklanka listków z bazylii,
• 6 łyżek oliwy z oliwek,
• 1 cytryna,
• 2 łyżki sosu balsamicznego,
• Garść orzechów.

Przygotowanie

1. W pierwszej kolejności należy oczyścić szparagi, umyć je oraz odciąć zdrewniałe końce.
2. Zagotuj wodę. Dodaj do niej pokrojone szparagi oraz bób. Gotuj około 7 minut. Nie zapomnij dodać do wody odrobiny soli.
3. Odcedź szparagi oraz bób. Zahartuj zimną wodą oraz obierz bób.
4. Bazylię zmiksuj z oliwą z oliwek oraz sokiem z cytryny. Sos gotowy.
5. Jajka ugotuj na twardo. Ostudź oraz obierz. Przetnij na pół.
6. Oczyść sałatę oraz pokrój lub poszarp liście na mniejsze kawałki. Ułóż na talerzu i skrop częścią przygotowanego sosu.
7. Na sałacie ułóż szparagi oraz bób. Skrop resztą sosu.
8. Na samą górę ułóż jajka oraz polej sosem balsamicznym.

Sałatka ta może stanowić także jako dodatek do dania głównego. Wówczas jajko na twardo najlepiej podać jako sadzone.

Szparagi na grilla z boczkiem

Poniżej propozycja przyrządzenia zielonych szparagów w sezonie grillowym. Szparagi zawinięte w plastry boczku to proste do przyrządzenia oraz smaczne danie.

Składniki:

• 1 paczka zielonych szparagów,
• Ulubione przyprawy,
• 200 g boczku pokrojonego w cienkie plasterki,
• Ocet balsamiczny.

Przygotowanie

1. Szparagi dokładnie oczyść, umyj oraz odetnij końce.
2. Następnie owiń szparagi przygotowanymi plastrami boczku.
3. Posyp ulubionymi przyprawami.
4. Szparagi z boczkiem umieść na grillu. Grilluj do czasu, aż boczek się przyrumieni. Szparagi możesz umieścić także na patelni lub w piekarniku.
5. Gotowe szparagi z boczkiem polej octem balsamicznym.
6. Szparagi podajemy od razu.

W wersji wegetariańskiej możesz przyrządzić szparagi zapiekane z serem.

Składniki:

• 1 pęczek zielonych szparagów,
• 2 łyżki masła,
• 3 ząbki czosnku,
• Ulubione zioła,
• 100 g sera camembert w kawałkach,
• 100 g startej mozzarelli.

Przygotowanie:

1. Szparagi dokładnie oczyść, umyj oraz odetnij końce.
2. W misce wymieszaj masło, czosnek, zioła. Dokładnie posmaruj przygotowaną mieszanką szparagi.
3. Ułóż na szparagach ser camembert oraz posyp serem mozzarella. Najlepiej zrób to na aluminiowej tacce. Również możesz przygotować szparagi na patelni grillowej lub w piekarniku.
4. Podawaj od razu!

Powyższe przepisy to tylko nieliczne propozycje na przygotowanie tych smacznych warzyw. Pamiętaj, że aby wykorzystać właściwości zielonych szparagów nie musisz przyrządzać wykwintnych dań. Wystarczy, że je ugotujesz i podasz na talerzu jako dodatek do dania głównego. Idealnie sprawdzą się w połączeniu z klasyczną jajecznicą, omletem, lub ziemniakami i jajkiem sadzonym.