Wodobrzusze jest nadmiernym gromadzeniem się płynów w okolicy jamy brzusznej. Nadmierne, czyli powyżej 150 mililitrów, gdyż właśnie taka jest norma. Wodobrzusze może być objawem różnych chorób i schorzeń, dlatego nigdy nie należy go bagatelizować. Warto wówczas skonsultować się ze specjalistą, który postawi odpowiednią diagnozę i zaproponuje właściwe leczenie. Wodobrzusze zazwyczaj występuje przy raku jajnika, jelita grubego czy trzustki.
Wodobrzusze – co to jest?
Wodobrzusze, zwane inaczej ascitem, to stan patologiczny, który polega na gromadzeniu się nadmiernej ilości płynu w jamie brzusznej – przestrzeni pomiędzy organami wewnętrznymi a brzuchem. Zjawisko to jest często nazywane potocznie „wodą w brzuchu”. Jest to symptom mogący wskazywać na szereg poważnych dolegliwości zdrowotnych, a nie schorzenie samo w sobie. Zbieranie się płynu w jamie brzusznej może być spowodowane przez różne choroby, takie jak marskość wątroby, niewydolność serca, choroby nerek czy różnego rodzaju nowotwory.
Wodobrzusze jest dość poważną dolegliwością, która wymaga specjalistycznej opieki medycznej, ponieważ może prowadzić do poważnych powikłań, w tym do niewydolności wielu organów. Stan ten zwykle jest diagnozowany za pomocą badania fizykalnego, ultrasonografii lub tomografii komputerowej, a leczenie zależy od podłoża chorobowego, które spowodowało wodobrzusze.
Przyczyny wodobrzusza
- Zaawansowane choroby wątroby. Woda w brzuchu jest często skutkiem zaawansowanych chorób wątroby, takich jak marskość wątroby. Marskość wątroby jest przewlekłym stanem, w którym normalna tkanka wątroby zostaje zniszczona i zastąpiona bliznowatą tkanką, co prowadzi do utraty funkcji wątroby. Marskość wątroby jest często wynikiem przewlekłego alkoholizmu lub wirusowego zapalenia wątroby.
- Nowotwory. Wodobrzusze może wynikać również z obecności nowotworów w jamie brzusznej, takich jak rak jajnika, rak trzustki, rak wątroby czy rak żołądka. Te nowotwory mogą bezpośrednio uszkadzać organy lub powodować blokadę naturalnego przepływu płynów w organizmie.
- Niewydolność serca. W przypadku niewydolności serca, serce nie jest w stanie pompować krwi w sposób efektywny, co może prowadzić do gromadzenia się płynu w jamie brzusznej. Jest to często widoczne w zaawansowanych stadiach niewydolności serca.
- Choroby nerek. Niektóre choroby nerek mogą prowadzić do wodobrzusza, gdy nerki nie są w stanie efektywnie eliminować nadmiaru płynów i soli z organizmu, co prowadzi do retencji płynów.
- Zaburzenia hormonalne. Niektóre zaburzenia hormonalne, takie jak zespół policystycznych jajników czy niedoczynność tarczycy, mogą prowadzić do wodobrzusza poprzez wpływanie na równowagę płynów w organizmie.
- Nadużywanie alkoholu. Wodobrzusze alkoholowe jest jednym z poważnych powikłań nadużywania alkoholu, które prowadzi do marskości wątroby. Przewlekłe spożywanie alkoholu może prowadzić do szereg poważnych chorób wątroby, w tym marskości, która jest główną przyczyną wodobrzusza.
- Zaburzenia metaboliczne. Wodobrzusze może być również spowodowane zaburzeniami metabolicznymi, takimi jak cukrzyca lub otyłość. Te zaburzenia mogą wpływać na zdolność organizmu do prawidłowego przetwarzania i eliminowania płynów.
- Zapalenie trzustki. Przewlekłe zapalenie trzustki może prowadzić do wodobrzusza poprzez uszkodzenie trzustki i powodowanie zapalenia w jamie brzusznej, co z kolei prowadzi do gromadzenia się płynu.
- Inne stany patologiczne. Wodobrzusze może być również spowodowane przez inne stany patologiczne, takie jak choroby autoimmunologiczne, zatory żyły wątrobowej, pęknięcie narządów wewnętrznych, niedobór białka w diecie i wiele innych. W żadnym wypadku nie należy tego stanu lekceważyć.
Źródło: Vecteezy
Objawy wodobrzusza
- Duży brzuch. Głównym i najbardziej widocznym objawem wodobrzusza jest powiększony brzuch, który jest wynikiem gromadzenia się nadmiaru płynu w jamie brzusznej. Brzuch może wydawać się napięty i pełen.
- Uczucie ciężkości. Osoba z wodobrzuszem może odczuwać uczucie ciężkości lub dyskomfortu w brzuchu, co wynika z nacisku, jaki płyn wywiera na inne organy wewnętrzne. Takie uczucie oczywiście często może świadczyć też zupełnie o innym schorzeniu. Warto mieć jednak na uwadze również wodobrzusze.
- Bolesność brzucha. Wodobrzusze może powodować ból lub bolesność w obrębie brzucha. Ból może być spowodowany napięciem w brzuchu lub podrażnieniem narządów wewnętrznych przez gromadzący się płyn.
- Trudności z oddychaniem. Gromadzenie się płynu może powodować nacisk na przeponę, utrudniając oddychanie, szczególnie podczas wysiłku lub podczas leżenia.
- Zmniejszony apetyt. Płyn gromadzący się w jamie brzusznej może powodować uczucie pełności, co prowadzi do utraty apetytu i potencjalnie do utraty wagi.
- Objawy związane z nadużywaniem alkoholu. W przypadku wodobrzusza alkoholowego, osoba może prezentować objawy związane z przewlekłym nadużywaniem alkoholu. Może to obejmować żółtaczkę (żółte zabarwienie skóry i białek oczu), utratę masy ciała i zmiany psychiczne, takie jak dezorientacja czy zmiany w zachowaniu.
- Zmęczenie. Wodobrzusze może powodować ogólne uczucie zmęczenia lub osłabienia, które może wynikać z obciążenia organizmu schorzeniem podstawowym lub z utraty apetytu i odżywiania.
- Obrzęki. W niektórych przypadkach, osoby z wodobrzuszem mogą zauważyć obrzęki lub opuchliznę w innych częściach ciała, takich jak nogi lub stopy. Jest to zazwyczaj wynik ogólnego zatrzymania płynów w organizmie.
Leczenie wodobrzusza
Leczenie wodobrzusza jest skomplikowane i wymaga indywidualnego podejścia, które zależy przede wszystkim od podstawowej przyczyny tego stanu. Wielu pacjentów z wodobrzuszem musi przestrzegać diety niskosodowej, ponieważ sól może przyczyniać się do zatrzymania płynów w organizmie. Leki, zwane diuretykami, są często przepisywane, aby pomóc organizmowi wydalić nadmiar płynów.
W niektórych trudniejszych przypadkach, kiedy płyn gromadzi się na tyle intensywnie, że powoduje dyskomfort lub zagrożenie dla zdrowia, może być konieczne chirurgiczne usunięcie płynu – procedura ta nazywa się paracentezą. Jeżeli wodobrzusze jest spowodowane marskością wątroby, która jest stanem zaawansowanym, leczenie może obejmować transplantację wątroby, co jest złożonym i poważnym zabiegiem wymagającym specjalistycznej opieki. Także jak widać leczenie może być różne. Zależy ono oczywiście w głównej mierze od przyczyny i skutków wodobrzusza.
Ważne informacje
Wodobrzusze jest poważnym stanem, który wymaga natychmiastowej opieki medycznej. Jeśli zauważysz u siebie lub u bliskiej osoby objawy wodobrzusza, takie jak duży brzuch, uczucie ciężkości lub trudności z oddychaniem, skonsultuj się jak najszybciej z lekarzem.
W roku 2023, naukowcy z Uniwersytetu w Cambridge odkryli nowy gen, który może zwiększać ryzyko rozwoju wodobrzusza u osób cierpiących na marskość wątroby. Ta informacja może przyczynić się do tworzenia nowych metod leczenia tej poważnej dolegliwości.
Wodobrzusze to poważna dolegliwość, która wymaga specjalistycznej opieki medycznej. Objawy te, takie jak duży brzuch, mogą wskazywać na poważne choroby, takie jak marskość wątroby. Kluczowe jest szybkie rozpoznanie i leczenie.
