Nowotwór złośliwy żołądka: przyczyny, objawy, diagnostyka i perspektywy leczenia

Nowotwór złośliwy żołądka stanowi poważne wyzwanie medyczne na całym świecie, z powodu swojej agresywności i często późnej diagnozy. W tym artykule omówimy przyczyny, objawy, diagnostykę, a także najnowsze osiągnięcia w zakresie leczenia tego typu nowotworu. Poznaj nowotwór złośliwy żołądka.

Przyczyny i rodzaje nowotworu złośliwego żołądka

Rozwój nowotworu złośliwego żołądka jest związany z wieloma czynnikami. Zazwyczaj nie jest to efekt pojedynczego czynnika, ale skomplikowanej interakcji między genetyką, środowiskiem oraz stylem życia.

1. Helicobacter pylori. Infekcja bakterią Helicobacter pylori jest jednym z najbardziej znanych czynników ryzyka. Ta bakteria może powodować przewlekłe zapalenie błony śluzowej żołądka (gastritis), które z czasem może prowadzić do rozwoju raka.
2. Dieta. Badania epidemiologiczne wskazują, że dieta bogata w solone, wędzone i konserwowane produkty może zwiększać ryzyko raka żołądka. Te produkty zawierają duże ilości azotanów i azotynów, które mogą przekształcać się w związki rakotwórcze.
3. Palenie tytoniu. Palenie tytoniu jest znaczącym czynnikiem ryzyka dla wielu rodzajów raka, w tym raka żołądka. Związki chemiczne zawarte w dymie tytoniowym mogą uszkadzać komórki żołądka, prowadząc do mutacji i rozwoju nowotworu.
4. Alkohol. Nadmierne spożywanie alkoholu może uszkadzać błonę śluzową żołądka i przyczyniać się do rozwoju raka.
5. Predyspozycje genetyczne. Chociaż większość nowotworów żołądka jest sporadyczna, to istnieją pewne zespoły genetyczne, które zwiększają ryzyko, takie jak zespół Lyncha czy zespół polipów rodzinnych.

Rodzaje nowotworu złośliwego żołądka

Nowotwór rodzaje ma różne. Rak żołądka nie jest jednolitą chorobą, ale grupą różnych typów nowotworów, które różnią się histopatologicznie oraz klinicznie.

1. Adenokarcinoma. Jest to najczęstszy typ raka żołądka, stanowiący około 90% wszystkich przypadków. Adenokarcinoma pochodzi od nabłonkowych komórek wyściełających błonę śluzową żołądka.
2. Szpiczak plazmocytowy. Szpiczak plazmocytowy żołądka jest rzadkim typem nowotworu, który rozwija się z komórek plazmatycznych, rodzaju białych krwinek.
3. Rak płaskonabłonkowy. Jest to rzadki typ raka żołądka, który rozwija się z komórek nabłonka płaskiego, występującego zazwyczaj w przełyku.
4. Rakowiak. Rakowiaki są rzadkimi nowotworami, które zaczynają się od komórek neuroendokrynnych, które mogą produkować hormony. Rakowiaki żołądka mogą być związane z zespołem Zollingera-Ellisona.

Lokalizacja guza. Nowotwór może rozwijać się w różnych częściach żołądka, w tym w górnej (fundus), środkowej (ciało) oraz dolnej (odźwiernik) części żołądka. Rozmieszczenie guza może wpływać na objawy, przebieg choroby i opcje leczenia.

Objawy nowotworu złośliwego żołądka

Objawy raka żołądka mogą być niejednoznaczne i często są mylone z innymi, mniej poważnymi schorzeniami układu pokarmowego. Wiele z nich może występować w innych stanach, takich jak choroba wrzodowa czy zespół jelita drażliwego, co może opóźnić diagnozę. Oto niektóre z najczęstszych objawów:

1. Uczucie pełności. Wczesne uczucie pełności po spożyciu niewielkiej ilości pokarmu może być objawem raka żołądka. W miarę jak nowotwór rośnie, może ograniczać pojemność żołądka, co prowadzi do tego uczucia.
2. Utrata apetytu. Pacjenci z rakiem żołądka często doświadczają utraty apetytu, co może prowadzić do utraty masy ciała.
3. Utrata masy ciała. Niezamierzona utrata masy ciała jest częstym objawem wielu rodzajów nowotworów, w tym raka żołądka. Może być spowodowana zarówno utratą apetytu, jak i zmniejszoną zdolnością do przyswajania składników odżywczych z pokarmu.
4. Nudności i wymioty. Nudności i wymioty mogą występować z różnych powodów, ale jeśli są one uporczywe lub połączone z innymi objawami, takimi jak utrata apetytu czy utrata masy ciała, mogą wskazywać na nowotwór żołądka. Wymioty krwią są szczególnie niepokojące i wymagają natychmiastowej oceny medycznej.
5. Zgaga i ból brzucha. Chociaż zgaga jest częstym problemem, uporczywa, chroniczna zgaga, która nie reaguje na standardowe leczenie, może być objawem raka żołądka. Podobnie, ból brzucha, szczególnie jeśli jest on nowy, nieznany lub nie ustępuje, powinien być oceniony przez lekarza.
6. Osłabienie i bladość skóry. Osłabienie i bladość skóry mogą wynikać z niedokrwistości, co może być spowodowane krwawieniem z nowotworu.

Pamiętaj, że obecność jednego czy więcej z tych objawów nie oznacza automatycznie, że jest to nowotwór żołądka. Jednak jeśli te objawy utrzymują się lub są niepokojące, warto skonsultować się z lekarzem.

Źródło: Vecteezy

Diagnostyka raka żołądka

Diagnoza raka żołądka zwykle opiera się na serii badań, które pomagają lekarzom zrozumieć naturę i stopień zaawansowania choroby. Oto kilka kluczowych aspektów procesu diagnostycznego:

1. Endoskopia górnego odcinka przewodu pokarmowego z biopsją. Jest to podstawowa metoda diagnozowania raka żołądka. W tym badaniu, lekarz wprowadza cienki, elastyczny instrument zwany endoskopem przez usta i przełyk do żołądka. Endoskop jest wyposażony w małą kamerę, która pozwala lekarzowi na zobaczenie wnętrza żołądka i zidentyfikowanie wszelkich nieprawidłowości. Podczas endoskopii lekarz może również pobrać próbki (biopsje) z podejrzanych obszarów, które są następnie badane pod mikroskopem w laboratorium.
2. Badania obrazowe. Badania obrazowe, takie jak tomografia komputerowa (TK) i rezonans magnetyczny (MR), są często wykorzystywane do oceny rozsiewu nowotworu. TK i MR mogą dać lekarzom szczegółowe obrazy narządów wewnętrznych i pozwolić na ocenę, czy rak rozprzestrzenił się poza żołądek.
3. Badania laboratoryjne i markery nowotworowe. Badania krwi mogą pomóc ocenić ogólny stan zdrowia pacjenta, w tym funkcję wątroby i nerek, a także poziom czerwonych i białych krwinek. Możliwe jest również badanie krwi pod kątem obecności markerów nowotworowych, specyficznych białek produkowanych przez komórki nowotworowe. W przypadku raka żołądka, najczęściej badanym markerem jest antygen węzłowy (CA) 19-9.
4. Badania genetyczne. W niektórych przypadkach, jeśli istnieje podejrzenie, że rak żołądka może być związany z dziedzicznym zespołem genetycznym, lekarze mogą zlecić badania genetyczne. Te testy mogą pomóc określić, czy pacjent ma mutacje genetyczne zwiększające ryzyko raka żołądka.
5. Laparoskopia. W przypadkach, gdy istnieje podejrzenie o przerzutach do otrzewnej, lekarze mogą zdecydować się na wykonanie laparoskopii. Jest to procedura chirurgiczna, podczas której lekarz wprowadza małą kamerę do jamy brzusznej przez małe nacięcie. Pozwala to na bezpośrednią ocenę przerzutów.

Celem tych badań jest ustalenie diagnozy, ocena stopnia zaawansowania raka (tzw. staging) oraz planowanie optymalnej strategii leczenia. Wszystko to pomaga lekarzom podjąć jak najbardziej informowane decyzje dotyczące leczenia pacjenta.

Leczenie i rokowania

Decyzje dotyczące leczenia raka żołądka są złożone i zależą od wielu czynników, w tym stadium choroby, ogólnego stanu zdrowia pacjenta oraz biologicznych cech nowotworu. Chirurgiczne usunięcie żołądka, znane jako gastrektomia, jest często wykorzystywane jako podstawowe leczenie. Jest ono najskuteczniejsze, gdy rak jest wykryty we wczesnym stadium, ale niestety, wiele przypadków raka żołądka jest diagnozowanych późno, kiedy choroba jest już zaawansowana.

W takich sytuacjach, leczenie może obejmować kombinację chemioterapii, radioterapii, a także nowoczesnych terapii celowanych i immunoterapii. Te ostatnie metody leczenia mają na celu wykorzystanie naturalnej zdolności organizmu do zwalczania choroby poprzez stymulację układu odpornościowego lub celowanie w specyficzne molekularne „cele” na komórkach nowotworowych.

Rokowania dla pacjentów z rakiem żołądka są zróżnicowane i zależą od wielu czynników, w tym stadium choroby, wieku pacjenta i ogólnego stanu zdrowia. Niestety, wiele przypadków raka żołądka jest diagnozowanych późno, co prowadzi do gorszych rokowań. Dlatego tak ważne jest promowanie świadomości na temat raka żołądka i jego objawów, a także podkreślanie znaczenia wczesnej diagnozy.

Nowe metody leczenia

Badania nad nowymi metodami leczenia raka żołądka są intensywnie prowadzone na całym świecie. Jednym z najważniejszych osiągnięć ostatnich lat jest rozwój immunoterapii, która polega na stymulacji układu odpornościowego pacjenta do walki z nowotworem. Inhibitory punktów kontrolnych odporności, takie jak pembrolizumab, nivolumab i ipilimumab, są obiecującym narzędziem w walce z rakiem żołądka.

Innym podejściem jest terapia celowana, która polega na użyciu leków celujących w specyficzne molekularne „cele” na komórkach nowotworowych. Leki takie jak trastuzumab i ramucirumab, które celują w HER2 i VEGF odpowiednio, są już stosowane w leczeniu raka żołądka. Te nowe metody leczenia, choć nadal są badane, dają nadzieję na poprawę rokowań dla pacjentów z rakiem żołądka.

Na koniec…

Rak żołądka to poważna choroba, która stanowi duże wyzwanie dla medycyny. Wczesna diagnoza i skuteczne leczenie są kluczowe dla poprawy rokowań pacjentów. Dlatego tak ważne są badania nad nowymi metodami leczenia, a także edukacja społeczeństwa na temat objawów i czynników ryzyka raka żołądka.