Ból gardła oraz chrypka są zaliczane do najczęstszych objawów wskazujących na infekcję górnych dróg oddechowych, chociaż mogą mieć też wiele innych przyczyn, w tym także te nieinfekcyjne. Wspomniane objawy mogą znacznie pogorszyć samopoczucie pacjenta, utrudniając mu codzienne funkcjonowanie, w tym mówienie, picie i jedzenie. Więcej o najczęstszych przyczynach bólu gardła i chrypki można znaleźć poniżej. Podpowiadamy również, jakie są domowe sposoby na ból gardła i chrypkę oraz co pomoże, gdy domowe sposoby zawiodą.
Najczęstsze przyczyny bólu gardła i chrypki
Do najczęstszych przyczyn bólu gardła u pacjentów zalicza się infekcje wirusowe (znacznie częściej) lub bakteryjne (rzadziej) dróg oddechowych, w tym np. przeziębienie, mononukleozę, grypę czy anginę. Infekcje dróg oddechowych nie są jednak jedynymi przyczynami bólu gardła – za dolegliwość mogą odpowiadać też inne czynniki, w tym:
- uszkodzenia mechaniczne lub podrażnienia termiczne/chemiczne śluzówki,
- zanieczyszczone powietrze,
- dym papierosowy,
- choroby serca,
- problemy stomatologiczne,
- suche powietrze w pomieszczeniach,
- refluks żołądkowo-przełykowy.
Niejednokrotnie wraz z bólem gardła pojawia chrypka i wiele innych nieprzyjemnych dolegliwości, w tym kaszel. Chrypka może występować też niezależnie, czyli bez bólu gardła. Niekiedy odpowiadają za jej obecność infekcje wirusowe (rzadziej bakteryjne), poza tym może być efektem nadmiernej eksploatacji strun głosowych. Bardzo często chrypka występuje też u palaczy. Do innych możliwych przyczyn chrypki można zaliczyć refluks żołądkowo-przełykowy, polipy, a także suche powietrze w mieszkaniu czy obecność guzów na strunach głosowych.
Domowe sposoby na ból gardła i chrypkę
Istnieje wiele domowych sposobów na ból gardła i chrypkę – warto je wypróbować, zanim sięgniemy po leki na ból gardła i chrypkę. Pomocne w przypadku bólu gardła może się okazać już picie ciepłych napojów, w tym herbaty z miodem, imbirem, malinami lub cytryną. Sprawdzić się może również napar z siemienia lnianego, który działa osłaniająco na śluzówkę. Kolejnym domowym sposobem na bolące gardło są płukanki z rumianku, szałwii czy tymianku, które są cenione przede wszystkim za działanie bakteriobójcze i wirusobójcze. Ulgę w bólu może przynieść również płukanie gardła roztworem soli. Innym domowym sposobem na ból gardła jest czosnek, który jest ceniony za swoje właściwości przeciwbakteryjne i wirusowe. Przy bólu gardła ważne jest także dbanie o utrzymanie odpowiedniej wilgotności powietrza w pomieszczeniach, w których się przebywa, co pozwoli uniknąć przesuszania się śluzówki gardła. W okresie grzewczym warto np. postawić na dobry nawilżacz powietrza.
W przypadku chrypki związanej z obciążeniem strun głosowych pomóc może oszczędzanie głosu. Bardzo ważne jest też regularne nawilżanie gardła poprzez picie dużej ilości płynów. Może też pomóc, podobnie jak w przypadku problemów z gardłem, zapewnienie odpowiedniej wilgotności w pomieszczeniach, w których się przebywa. Na chrypkę wsparciem mogą się okazać także inhalacje parą wodną oraz ciepłe kompresy na szyję czy płukanki ziołowe.
Jak leczyć bolące gardło i chrypkę?
Problemy z gardłem mogą dotknąć każdego, bez względu na wiek i płeć. Jeśli domowe sposoby na ból gardła i chrypkę nie przyniosą oczekiwanych efektów, mogą pomóc leki na ból gardła dostępne bez recepty. Najważniejszym wskazaniem do ich stosowania jest złagodzenie dolegliwości bólowych oraz dyskomfortu z nimi związanego. Stosuje się je zarówno w leczeniu stanów zapalnych gardła, jak i w celu łagodzenia chrypki, która jest częstym objawem towarzyszącym infekcjom górnych dróg oddechowych.
Część leków na gardło i chrypkę ma działanie odkażające, przeciwbólowe i przeciwzapalne, poza tym pomaga w eliminacji problemów z przełykaniem. W wielu przypadkach ich zastosowanie okazuje się wystarczające, by złagodzić występujące dolegliwości i skrócić czas ich trwania. Niekiedy jednak niezbędna będzie wizyta u lekarza – przykładowo, jeśli za ból gardła odpowiada infekcja bakteryjna, konieczne może być wdrożenie antybiotykoterapii. Jeśli natomiast gardło boli w związku z refluksem, również będzie konieczne leczenie specjalistyczne. Do lekarza zgłaszamy się zatem, jeśli ból gardła jest bardzo silny, utrzymuje się długotrwale (mimo stosowania leków) lub towarzyszą mu inne niepokojące objawy.