Artykuł sponsorowany.
Powszechnie stosowane środki antykoncepcyjne dają wysoką pewność ochrony przed nieplanowaną ciężą, jeżeli są prawidłowo użytkowane. Niestety, żadna dostępna metoda nie eliminuje ryzyka zapłodnienia w stu procentach. W przypadku wysokiego prawdopodobieństwa zawodności wybranego sposobu zabezpieczenia, najczęściej zalecanym rozwiązaniem jest sięgnięcie po tzw. antykoncepcję awaryjną. Tabletkę dzień po przyjmuje się do kilkudziesięciu godzin po odbytym stosunku, aby opóźnić lub uniemożliwić owulację.
Zastosowanie antykoncepcji awaryjnej
Tabletka dzień po stosowana jest przede wszystkim w momentach niepewności, kiedy występuje duże prawdopodobieństwo braku zachowania pełnej ochrony podczas zbliżenia płciowego. Po antykoncepcję awaryjną można sięgnąć wówczas, gdy doszło do zsunięcia lub pęknięcia prezerwatywy, nieprzyjęcia dawki tabletki antykoncepcyjnej dwuskładnikowej lub jednoskładnikowej, opóźnienia kolejnej dawki środka antykoncepcyjnego w plastrach lub zastrzykach czy wydalenia spirali wewnątrzmacicznej. Poza tymi przypadkami, taka forma zapobiegania ciąży zalecana jest również ofiarom przemocy seksualnej – np. molestowania i gwałtów. Obecnie w Polsce wymagana jest recepta na tabletkę dzień po. O jej wystawieniu może zadecydować każdy lekarz, nie tylko ginekolog. Specjalista będzie jednak w stanie udzielić więcej informacji na temat tego typu środków.
Zasada działania tabletki dzień po
Mechanizm antykoncepcji awaryjnej diametralnie różni się od sposobu działania tabletek poronnych, przez co tego typu środki nie powinny być z nią utożsamiane. Tabletka dzień po nie będzie bowiem efektywna, jeżeli wystąpi faktyczne zagnieżdżenie zarodka w endometrium macicy. Antykoncepcja awaryjna nie ma żadnego wpływ na zarodek już zaimplementowany, podczas gdy środki poronne prowadzą do jego wydalenia nawet po zagnieżdżeniu. Działanie tabletki dzień po opiera się na dwóch głównych mechanizmach, czyli opóźnieniu lub całkowitym zablokowaniu owulacji oraz utrudnieniu plemnikom dotarcia do komórki jajowej poprzez zagęszczenie śluzu szyjkowego i nieznaczne ograniczenie grubości endometrium. W ten sposób antykoncepcja awaryjna minimalizuje ryzyko zapłodnienia.
Rodzaje antykoncepcji awaryjnej
W Polsce są obecnie dostępna dwa rodzaje tabletek dzień po, które mają zbliżony mechanizm działania. Środki te różnią się przede wszystkim okresem czasu, w którym mogą skutecznie zapobiec ciąży. Pierwszym preparatem jest EllaOne, który bazuje na substancji znanej jako octan uliprystalu. Tabletka ta powinna być przyjęta do 120 godzin po niezabezpieczonym stosunku, ponieważ na późniejszym etapie traci swoją zdolność do ochrony przed uwolnieniem komórki jajowej. Drugim dostępnym rodzajem antykoncepcji awaryjnej jest Escepelle. Recepta online na tabletkę dzień po tego typu wystawiana jest do 72 godzin po niezabezpieczonym stosunku. W obu przypadkach pacjentka powinna dostosować się do wyznaczonych ram czasowych. Jeżeli tabletka zostanie zwymiotowana w ciągu 3 godzin od przyjęcia lub pojawią się objawy biegunki, konieczna jest kolejna recepta i bezzwłoczne przyjęcie drugiej dawki.
Bezpieczeństwo tabletki dzień po
Antykoncepcja awaryjna zawsze powinna być stosowana w sposób zgodny z zaleceniami. Tabletki dzień po nie należy traktować jako standardowej metody zapobiegania ciąży, a jedynie środek przyjmowany w ostateczności. W przypadku prawidłowego stosowania, antykoncepcję awaryjną uznaje się za bezpieczną. U pacjentek mogą jednak występować pewne efekty uboczne, najczęściej w postaci nieregularnych krwawień miesiączkowych oraz jednorazowych zaburzeń cykl. Przy stosowaniu antykoncepcji awaryjne pojawiają się też rzadziej obserwowane objawy, takie jak ból głowy, nudności czy wymioty i biegunki. Jeżeli tabletka dzień po zostanie przyjęta już po implantacji zarodka, nie wpływa w żaden sposób na bezpieczeństwo płodu oraz jego prawidłowy rozwój na dalszych etapach ciąży. Antykoncepcja awaryjna nie oddziałuje negatywnie również na płodność kobiety.